NEDERLANDSE FILMS ZIJN DE SHIT

(maar het kan altijd beter...)

^{Ja... De meningen zijn verdeeld over de Nederlandse film industrie. Je hoort het tot in den treure: “Nederland maakt alleen maar oorlogsfilms en slechte rom-koms.” Waarna er wordt teruggekaatst met “Maar de kinderfilms zijn zo goed en de documentaires dan?” Voor beide kanten is wat te zeggen, maar zonder een kamp te kiezen begin ik persoonlijk wel te merken dat het filmlandschap in Nederland verbeterd. De regios krijgen meer kansen en er wordt meer geld gestopt in gewaagde producties. Ook het co-productieschap tussen landen (België, je bent geweldig) draagt bij aan het feit dat films nu meer kans hebben om te floreren.

Met dat gezegd te hebben; dit is helemaal niet waar ik het over wil hebben nu... Het kan wel zo zijn dat het beter wordt, maar naar mijn mening hebben er altijd al goede makers rondgelopen die geweldige films hebben neergezet en aan die makers wil ik wat aandacht besteden. Films die je gewoon nu aan kan zetten, in plaats van later als het beter wordt.}

^{Wist je bijvoorbeeld dat 11 Nederlanders ooit een Oscar hebben gewonnen? Toegegeven... Een ging naar een Nederlands-Amerikaanse art-director (Herman Rosse), twee gingen er naar eenzelfde uitvinding van Philips en vijf gingen er naar korte films (die overigens allemaal het bekijken waard zijn). Ook was de laatste keer dat er gewonnen werd in 2001... Maar dat maakt nog steeds dat drie films het beeldje wonnen voor beste niet-Engelstalige film. Dit zijn dan ook mijn aanraders om mee te beginnen. De Aanslag van Fons Rademakers, Antonia van Marleen Gorris en Karakter van Mike van Diem.}

^{Natuurlijk zijn er talloze films meer aan te raden, maar om elke aanrader hier uit te typen is me iets te veel van het goede. Vandaar heb ik een gemakkelijk lijstje beschikbaar, met 100 aanraders van eigen bodem. Van het in 1913 gemaakte Twee Zeeuwsche meisjes in Zandvoort tot het recente Nr. 10; een rijke variatie Nederlandse films komt aan bod.

Tot slot, om er toch nog wat dieper in te duiken, deel ik 13 Nederlandse makers die ik tof vind. Er zijn nog zeker meer goede Nederlandse makers, maar ik beperk me tot het logische getal 13 zodat dit geen boekwerk wordt van 80 pagina’s.}

^{Joris Ivens (1898 - 1989)}

^{Dat Nederland documentaires kan maken valt niet te betwisten, vooral niet wanneer je bekend bent met het werk van Ivens. Door zijn pro-communistische blik werd het hem in Nederland moeilijk gemaakt om echt grond aan de voet te krijgen met zijn films, maar uiteindelijk is hij als maker omarmt, niet alleen in Nederland, maar over heel de wereld. Zijn films hebben onderwerpen die ingaan op culturen van Zuid-Amerika tot Azië en bieden een unieke kijk in een wereld die ver afstaat van de gemiddelde Nederlander. Mijn favoriet …A Valparaíso is een kort poetisch portet gemaakt in Chili, maar om slechts een favoriet te kiezen doet Ivens eigenlijk te kort...}

^{Bert Haanstra (1916 - 1997)}

^{In 1959 won hij met zijn korte documentaire Glas een Oscar, later werden ook zijn lange documentaires Alleman en Bij de beesten af genomineerd. Daarmee is Haanstra de Nederlander met de meeste nominaties op zijn naam. Natuurlijk kan ik veel van zijn documentaires aanprijzen, maar mijn favoriet van Haanstra is geen documentaire, maar het muzikale Fanfare. Een film die ondanks zijn leeftijd nog altijd hilarisch blijft.}

^{Fons Rademakers (1920 - 2007)}

^{Als acteur speelde hij onder andere in het Belgische meesterwerk Les lèvres rouges en in films van zowel Paul Verhoeven als Pim de la Parra, twee namen die hieronder nog besproken zullen worden. Als regisseur maakte hij de eerste Nederlandse film genomineerd voor de beste niet-Engelstalige film Oscar met Dorp aan de rivier. Met de Aanslag was hij ook de eerste die de prijs won. Ik deel echter graag de film Als twee druppels water, een oorlogsfilm die op schrijnende manier ingaat op het verliezen van je identiteit.}

^{Frans Zwartjes (1927 - 2017)}

^{Wie mij een beetje kent weet dat ik maar al te graag naar experimentele films kijk en sinds Frans Zwartjes hier de Nederlandse grootvader van is, kon hij niet ontbreken van mijn lijst. Zijn films tonen vaak sexuele content, ontbreken van enige narratief en zijn beladen met subtext. Mijn favoriete werk van Zwartjes is het enigszins morbide Pentimento, welke op schokkende wijze ingaat op machtsrelaties tussen man en vrouw.}

^{Johan van der Keuken (1938 - 2001)}

^{Net als Ivens heeft Johan van der Keuken internationale bekendheid gegenereerd met zijn documentaires, maar hiernaast ging ook zijn fotografie de wereld over. Misschien wel zijn bekendste documentaire is Het oog boven de put, een kijkje in het leven in de Indiase staat Kerala. Dit was ook mijn favoriete werk van hem, totdat ik Amsterdam Global Village onder ogen kwam, een vier-uur-durend portret van onze hoofdstad.}

^{Paul Verhoeven (1938 - )}

^{Paul Verhoeven heeft geen introductie nodig, dus ik zal het hier kort houden. Aangezien we het over Nederlandse filmmakers hebben zal ik eerst mijn favoriete Nederlands-talige film benoemen De Vierde Man, naar mijn mening dichtbij het beste wat Nederland te bieden heeft. Maar mijn favoriet van Verhoeven heb ik recentelijk pas voor het eerst gezien... Basic Instinct draaide weer even in de bioscoop en was voor mij een overrompelende ervaring.}

^{Pim de la Parra (1940 - )}

^{De Surinaams-Nederlandse Pim de la Parra moest op deze lijst verschijnen niet omdat het mijn naamgenoot is, maar omdat hij films maakt die in mijn ogen Nederland ademen, ook al zijn ze niet altijd Nederlands (de la Parra maakte ook Wan Pipel, de eerste Surinaamse speelfilm). Naast het co-produceren van het berucht erotische Blue Movie van zijn collega Wim Verstappen, schuwde hij in zijn eigen werk ook niet weg van erotiek. Zo ook in Obsessions, een film die Alfred Hitchcock opvolgt nog voor Brian de Palma dit deed. Met een jonge Martin Scorsese als medeschrijver en de briljante componist Bernard Hermann, (die toevallig ook componeerde voor Hitchcock, de Palma en Scorsese) is dit een film die Nederland laat meespelen op het grote veld.}

^{Marleen Gorris (1948 - )}

^{Eindelijk zijn we dan aangekomen bij Marleen Gorris, de regisseur die mijn favoriete Nederlandse film maakte. Het is niet het eerder genoemde Antonia dat voor mij de kroon spant, maar het eerdere De Stilte rond Christine M.. Het feministische verhaal was een controversie tijdens de release, wat de boodschap alleen maar versterkt. Het is een verhaal dat nodig was en dat nu nog steeds stand houdt in zowel de boodschap als de filmtechnische prestatie.}

^{Dick Maas (1951 - )}

^{Dick Maas is zowel als producent en regisseur een grote naam in de Nederlandse filmindustrie. Als producent kennen we hem onder andere van het eerder genoemde Karakter van Mike van Diem en van een paar Alex van Warmerdam films, de volgende maker op deze lijst. Als regisseur heeft hij een aantal van Nederlands grootste kaskrakers gemaakt met onder andere de Flodder films en mijn favoriet, het chaotische Amsterdamned. Naar mijn mening zijn het films als deze die we tegenwoordig missen in het Nederlandse filmlandschap.}

^{Alex van Warmerdam (1952 - )}

^{Alex van Warmerdam is zonder twijfel mijn favoriete Nederlandse regisseur. Zijn unieke visie maakt voor films die nooit hetzelfde zijn en je altijd verrassen. Het absurdisme en de onvoorspelbaarheid van zijn verhalen zijn iets waar ik inspiratie uithaal voor mijn eigen werk. Ik kan al zijn films hier neerzetten als aanrader, maar mijn favoriet op dit moment is zijn nieuwste werk, Nr. 10.}

^{Anton Corbijn (1955 - )}

^{Anton Corbijn is het beste bekend van zijn fotografie en videoclips, zoals het ook zeker zou moeten zijn, maar hiernaast is hij ook nog getalenteerd film regisseur. Zij het docu’s over rocksterren of toch narratieve films, hij heeft het allemaal gedaan, met succes. Als fan van een zekere Frank Zappa ben ik het meest te spreken over Corbijn zijn korte film over Zappa partner Captain Beefheart, Don Van Vliet: Some YoYo Stuff. (Uiteindelijk ben ook ik het meest te spreken over zijn fotografie, maar hoe graag ik zijn fotografie ook wil bespreken, ik beperk me in deze lijst toch maar tot films.)}

^{Theo van Gogh (1957 - 2004)}

^{Theo van Gogh is een bekende Nederlandse naam, helaas voornamelijk in relatie tot zijn moord. Eens of niet eens met zijn gedachtengoed, het valt moeilijk te betwisten dat van Gogh een goede spelregisseur was. Een goed voorbeeld hiervan is interview, een film die zich afspeelt op één locatie en zich focust op de dialoog tussen twee personen, zonder ook maar een moment te vervelen. Interview is later zelfs nog zwakjes overgedaan onder regie van Steve Buscemi.}

^{Martin Koolhoven (1969 - )}

^{Tot slot dan Martin Koolhoven, een man die niet meer weg te denken is uit het huidige medialandschap dankzij zijn ellelange betogen waarin hij zijn liefde voor film op enthousiasmerende wijze deelt met Nederland. Naast een wandelende filmencyclopedie is hij ook talentvol regisseur en inspireerde hij me vooral met zijn genre film Brimstone. Mijn liefde voor het genre maakt het feit dat een film als Brimstone bestaat alleen al speciaal.}

︎︎︎

NEDERLANDSE FILMS ZIJN DE SHIT

_{︎︎︎}