De Japan Obsessie
(en hoe mijn schrijfstijl eruit voort is gekomen)
Wie mij volgt op Instagram weet van mijn vele posts met foto’s uit Japan. Wie mijn artikelen leest op Taste of Cinema weet hoeveel Japanse films ik wel niet kijk. En voor wie mij volgt op Letterboxd is dit laatste nog duidelijker.
Japan heeft me eigenlijk al geïnteresseerd sinds zolang ik me herinner. Voor mij begon deze interesse niet na het zien van Pokémon of Naruto zoals wel voor vele anderen het geval is, maar eerder door programma’s als Sasuke (beter bekend als Ninja Warrior) en Takeshi’s Castle, het programma van Japanse komiek Takeshi Kitano, die pas vele jaren later een van mijn favoriete Japanse regisseurs zou worden. Ook hielp het internet en daarop de vele filmpjes van bizarre Japanse reclames om mijn fascinatie verder aan te wakkeren.
Sinds ik scenario’s ben gaan schrijven ben ik ook meer films gaan kijken en vanzelfsprekend ook meer Japanse films. Ik begon logischerwijs met de films van Akira Kurosawa en de animatie films van studio Ghibli, maar al snel verdween ik in een rabbit-hole van zowel klassiekers als obscuriteit. Tijdens het kijken van al deze films realiseerde ik me dat Japan veel meer te bieden had dan alleen die bizarre kant die ik gewend was van de tv-shows en reclames die ik vroeger keek. Tuurlijk, regisseurs als Nobuhiko Ōbayashi en Sion Sono bevestigde deze ietwat gestoorde kant van Japan waar ik al vetrouwd mee was, maar er was meer dan dat... Regisseurs als Shinya Tsukamoto en Shunya Ito gingen een stapje verder in het gestoorde, maar bijvoorbeeld door Juzo Itami en Yasujiro Ozu maakte ik kennis met een veel intiemere, menselijkere kant van Japan. Waar Nagisa Ōshima en Ishiro Honda een kritische blik toonde, waren er ook gewoon namen als Kenji Misumi en Takashi Miike die vooral heel veel lol leken te hebben in het maken van films. En dan heb ik nog niet eens Seijun Suzuki benoemd, of Takashi Ito, Shuji Terayama en Masaki Kobayashi. Mocht je nou kennis willen maken met wat van deze namen en meer dan kan je hier mijn 100 favoriete Japanse films checken. En hier of hier kan je mijn mening lezen (in het Engels weliswaar) over een aantal van deze films. Verder zal ik erover op houden, want ik dwaal af van een punt dat er nog aan moet komen.
Toen ik dan eindelijk zelf het genoegen had om Japan van dichtbij te zien werd het duidelijk dat, zoals verwacht, Japan precies is zoals in de films. Overal prikkels die je al snel te veel kunnen worden, maar ook een bron van inspiratie zijn. Zowat de eerste dag besloot ik al om een Japanse film te schrijven, of in ieder geval een film die zich afspeelt in Japan (The Last Black Man in Tokyo). Hier hoort natuurlijk ook een Japanse producer bij, dus na een korte zoektocht maakte ik in Tokyo kennis met Rintaro Watanabe (foto onderaan pagina). Via de enigszins bekende regisseur Edgar Wright kwam ik aan Rintaro’s contactgegevens en al snel was er een meeting gepland. Rintaro is geen filmmaker, maar is wel werkende bij een filmdistributiebedrijf. Onder andere heeft hij er dus voor gezorgd dat Edgar zijn films in Japan draaide. In een prachtige taxi (ik wilde gewoon even de foto delen) reisde we af naar de buurt waar Rintaro woonde, pakte we een traditioneel buurtfeest mee en praatte we honderduit over films. Via Rintaro kwam ik later in contact met een daadwerkelijke Japanse producent, of eigenlijk een Amerikaanse producent wonende in Japan, genaamd Patrick Cunningham. Patrick heeft me veel adviezen gegeven over schrijven en over hoe binnen te komen in de industrie. Ik heb zelfs nog een korte film voor hem geschreven, Nijikai Heist, een Japans-Engels scenario geloof het of niet… Maar, Patrick was ook de eerste die me vroeg wat mijn schrijfstijl was.
En dan nu het punt waar ik naartoe wilde, want waarom schrijf ik over mijn Japan obsessie? Nou, als mensen mij vragen mijn schrijfstijl te omschrijven heb ik daar nogal eens moeite mee. Woorden als surrealisme, kritisch, menselijk, primitief en gestoord gebruik ik meestal om enigszins een beeld te geven van wat ik wil vertellen. Als ik hier nu over na denk, komen al deze woorden voort uit mijn obsessie voor Japan en Japanse films. Dus, om een heel lang verhaal heel kort te maken: Als iemand zich in het vervolg nog afvraagt “Wat is Pim zijn schrijfstijl?” hoop ik dat voortaan alleen het woord “Japans” antwoord genoeg is.
Ik en Rintaro Watanabe